Мир - вашему дому, покой - вашей душе!
АФОРИЗМАЯР (давам)
Эхь, дишегьлияр авачиртIа, дуьньяда фитнени жедачир. Дишегьлияр авачиртIа, дуьньяда са затIни жедачир
*****
ЦIийи жуьредин перемарни куьгьне жуьреда хтIунда
*****
Итимдал кьве паб хьана лугьудай тIвар жедалди, кьве дерин хер хьайитIа, хъсан я
*****
-Адамни Гьава женнетдай вуч себеб яз чукурнай, фекьи халу?
-Муьгьуьббат, чан хва.
-Муьгьуьббат авачтIа, ам вуч женнет я кьван?…
*****
Кьакьан раг кьацIурдай тIенкьерай
Ихтияр ава тек лекьериз…
*****
Вуж хъуьрезватIа, ам бахтлу я, нел хъуьрезватIа, ам – бахтсуз
*****
Инсан муьтIуьгъариз кIанзавайди ахмакь я, инсаният муьтIуьгъариз кIанзавайди – вад миллиард сеферда ахмакь
*****
Тарих виридуьньядин къагьбе я. Амма вичив гьар сеферда, гунагьсуз рушав хьиз, гатIунна кIанзавай къагьбе
*****
Садра кьванни дяве акурдаз инсанар ахкваз артух кIан хъижедач
*****
Гьамбалдихъни велосипеддихъ са уртахвал ава: абур кьведни инсанди гьалзава, вични - к1вачералди
*****
Халис итимдиз дуьньяда кьуд ваъ, вад пад ава: Кефер, Кьибле, Шаркь, Хуш ва дишегьли галай пад…
*****
Эвленмиш жедайла, итимди папавай анжах фамилия дегишарун тIалабда, папа итимдивай – вири дуьнья дегишарун
*****
Цавар ацIай марфарни стIал-стIал къвана куьтягь жеда
*****
ГъвечIи аялри ксуз тадач, чIехи аялри – яшамиш жез
*****
Эгер вуна дишегьли кIвачерик вегьенатIа, жув къуьнерал хкаждайбурухъ къекъуьгъ
*****
Дишегьлийриз пулни сир хуьз чидач
*****
Рекьерни, манияр хьиз, анжах хъсанбур тикрариз кIан жеда
*****
Чун дуьньядал кIан жез къвезва, такIанвиляй ацIана хъфизва
*****
Нагагь чна уьмуьрда ийизвай кьван ахмакьвилер санал кIватIайтIа, чаз мукьварал къециз экъечIдай чкани амукьдач
*****
Чил кIвачелачирда гьиссда, илаки цаз акьахайла хцидаказ…
*****
Куьтенди, вич патахъди ятIани, хвалар дуьзбур ийида
*****
КIурни рухуниз гуда, гатанни рух хъийида
*****
Зун гьар экуьнахъ инсаният кIани кас яз къарагъзава, гьар нянихъ ам негьзавайди яз къаткизва
*****
Агъзур касдихъ акъваз тийиз шехьдалди, са шехьзавайдан накъвар акъвазарун агъзурра хъсан я
*****
Заз масабурун нукьсанрал тухдалди хъуьредай ихтияр ава, вучиз лагьайтIа зун жуван нукьсанри тухдалди ширнава
*****
Зи патав вун вуч гвайди я датIана,
РикI гьакьван чIулав?
Менделеян таблицада тахьана,
Мишьякдин къвалав…
*****
Аллагь гунагькарри арадал гъана: Аллагьди гунагьар гьалалда, инсанри – ваъ
*****
Са гьина ятIани гум аватIа, са гьина ятIани цIайни ава
*****
Чакайни гьелелиг садани
Къачунвач бахтуниз билетар…
*****
Дуьз рекьяйни физвай патахъ
Гъуьлягъдивай жагъидач гьахъ…
*****
Гарни хажалат кIани патахъай къведа
*****
Аял къвезва – акъваз кIвачел къарагъна:
Гьар са бицIек ишигъ гузвай са рагъ я!
Гьи инсандиз аялдин ял туштIа хуш,
Гьам дуьньядал виридалай начагъ я…
*****
Цавар гьикьван ятIа кьакьан,
Шалбуз дагъдиз чизва хъсан…
*****
Вири кьейибур кьенвач,
Вири чанлуйрал чан алач…
*****
ЦIай сада кутада, къада хкадарда
*****
Инсан гьакI я – вичин вири уьмуьрда
Сенят жедай дуьз кIарасдихъ къекъведа.
Амма ахпа, вахт фейила, эхирдай
Са кьил какур асадал ам хуькведа
*****
Виридалай чIуру кIвалах
Са кар хивез къачун я.
-Гьадалай вуч чIуру я, лагь?
-Хиве кьур кар тавун я.
*****
Спичкадин кьватида 75 Прометей ава
*****
Гьикьван цавай аватайтIани, суралай агъуз аватдач
*****
Зун Аллагь авайдахъ агъазвач, куьз лагьайтIа заз лукI жез кIанзавач
*****
Далдамар сагъдиз амукьна виридалай цIегьериз кIанзава
*****
Сарар амачирдаз хуьрекди дад гудач, паб амачирдаз – уьмуьрди
*****
ВацIу гьуьлухъ ялда, папа – кIвалихъ
*****
Инсан беябурун патал анжах са кар бес я – садаз кьванни ам беябуриз кIан хьун
*****
Гзафбурун кIанивилелай тIимилбурун такIанвални хъсан я
*****
КIвачер тIазватIа, кьилин силис твах
*****
Писвилихъ физвай рекье къир ава…
*****
БалкIандихъ сейранра къекъуьгъ, ламрахъ – къалгъанра
*****
Дустар птулкаяр ичIи ийидайла рикIел къведа, душманар – патрумар ацIурдайла
*****
-Жуван кьилеллай бармакдихъай кьванни регъуь хьухь!
-Зи кьилеллайди бармак туш, фес я…
*****
Игит жез кIанибурун кьадар гьамиша игитрин кьадардилай артух я
*****
Дуьньядал виридалай яргъи рехъ гьуьрметдал физвай рехъ я
*****
Пехъеризни къведайтIа ни,
Кьейи затIар недайтIа ни?…
*****
Инсан дуьньядиз беден кьацIана къвезва, чуьхвена, михьи яз хъфизва; намус лагьайтIа, михьи яз къвезва - кьацIана хъфизва
*****
Хъсан мугьман ракIарай атана, рикIяй хъфида
*****
ЦIу кайиди гаруни тухуда
*****
ТIални, ирандиде хьиз, къвез-хъфида…
*****
Ракъиниз далу пад авач
*****
Чун йифиз инсанар я, юкъуз – артистар
*****
Ирандидени бармак сад я – кьведазни кьилел акьахунилай кIани кар авач
*****
ГалкIизвайди кIвач ятIани, гьалч жезвайди кьил я
*****
Уьмуьрди инсандал тIвар эцигда, кьиникьи – къванцел
*****
Инсанди, вич хайила,
Ийиз жеда гьараяр!
Вахт атана, кьейила,
Багъри накъвар пара я.
Чи уьмуьр, акI хьайила,
И кьве шелдин ара я?…
*****
Яд гьамиша регьят патахъ фида, лезги – четин патахъ
*****
Хирер садбурун хурарал жеда, гъетер – масабурун
*****
Кьакьан дагъдиз фидай рекьер тIимил ава, жигъирар гзаф
*****
Писвални инсандин кIвачералди къекъвезва
*****
Ахмакьвал, чилел алатIани, цавай рахада
*****
Тур, гьикьван ислемишайтIа, гьакьван къуьруь жеда, писвал – хци
*****
Суалдин лишанди, вич патахъди ятIани, жавабар дуьзбур истемишда
*****
Шиирарни, аялар хьиз, кхьиз регьят хьанва, акъудиз – четин
*****
КапIунал физвайдани, къандай хуьквезвайдани гъилер са булахдал чуьхуьда
*****
Кун тийизвайди туьхуьризни жедач
*****
Кьейила, фитнейрин ванер техкъвезмайла, инсандин япара памбагар твада…
*****
Цава авай лекьни чилик квай кьифер нез чIехи хьана
*****
Гьар са муьгьуьббат са мусибат я
*****
Уьмуьр жуван кIвачералди къекъведа, кьиникь – масабурун
*****
Пириман маркуни цIай кьуна лугьуз, Прометей тахсиркар яни?
*****
Лам кьейидазни гъам жеда
*****
(зарафат)
Гьайиф вун суьннетай хванахвадиз гайи савкьатар…
*****
Виридаз кIан жез зун пул туш
*****
Жив кIаникай цIраз гатIунда, мурк – винелай
****
Яшдилай аш хъсан я
*****
Инсан кьин патал сифте ам хана кIанда
*****
Пабни чехир дуьз хкягъиз чир хьайидан уьмуьр бахтлуди жеда
*****
Девлет нез хьайи кас авач, девлетди тIуьрбур – гзаф
*****
АватIани кьве сарарин арада,
Бязибурун мез чIурук1а рахада
*****
Бубадин кьил твадалди хура,
Тун хъсан я жуван кьил сура
*****
Аллагьди аялар арадал гъизва, муаллимди – инсанар
*****
Зи рушар – зи Нобелевский премияр
*****
Чехирди руьгь хкажда, кьил агъузарда
*****
Зун атай асир хъфизва,
Зун хъфидай асир къвезва…
*****
Акьван хата кIвалах туш
Ламран кIулай аватун.
Хаталу я, - Ламралай
Аватна, - тIвар акъатун
*****
Ваъ, аквазвач лагьана,
Тахьурай гьа вуна шак гъиз,
КIанивал зи рикIева,
Батарейдин къене ток хьиз…
*****
(Сурун къванцел)
Чилел демер къурмишзама гарари,
Ян хгузмач абурал ви чIарари…
*****
Лувар хьана, фейитIани цавалай,
Садни фидач яргъаз вичин суралай
*****
За шиирар кхьизва –
За зи кьиникь рекьизва
*****
Инсаният муьгьуьббатдин
Памятник я аламатдин
*****
Рагъ вичи вич кузвай курд я…
*****
Виридалай ужуз девлетлуяр къачуз жеда
*****
Сарарни дустар гьа са яшда авайла кьери жез башламишда
*****
Гунагьар вири чна чилел ийизва, амма абур гьалалун цаваривай тIалабзава
*****
Хурудал гъед алайдал лишан кьаз регьят я
*****
Ни эквзава – гьам текзава…
*****
Цаварал гьахъ алалда.
Цаварал гьахъ хьун мумкин я:
Цаварал инсанар алач…
*****
Кьакьанда авайбурни лакьандиз хуькведа
*****
Вилик рагъ квайдан кьулухъ серинни жеда
*****
Намус маса гуз жедач – къачудайбур авач
*****
Заз жуван уьмуьрда такунвайди анжах кьве затI я – бахтни кьиникь…
*****
Гьар са куьчеда агъа кIан са бегьем итимни са бегьем кицI хьун чарасуз я: итим – юкъуз мугьманар кьабулдайвал, кицI – йифиз душманрал элуькьдайвал…
*****
Гзафбуруз инсанар хьун патал бес тежезвайди анжах са затI я – инсанвал
*****
Михьи агъу михьи къизилдилайни къиметлу я
*****
Заз вун хъуьтIуьз кIан хьана, вири гъуьлягъар чилик квайла
*****
Итимдин кьил тIазватIа, папан мезни тIа хьун герек я
****
Жувандалай чарабурун папар хъсан я: абуру къизилар къачун вавай ваъ, чарабурувай тIалабзава
*****
Мейит жедалди чувуд хьайитIани хъсан я
*****
Кьиникьин заланвал сур атIузвайбуруз ваъ, хур гатазвайбуруз хъсан чида
*****
Чи виридан уьмуьрар пуд гафуна гьакьзава – хана, хъвана, кьена…
*****
Бязибуру, кепек гайитIа, лечек алукIда
*****
Дуьньядал эхирдай амукьдайди тек са сергьят я – кьве вилин арадавай нер
*****
Заз тIуьр фанни незмай фан тафават вуч ятIа хъсан чизва: тIуьр фу – тIуьна, незмайди – нез тахьунни мумкин я
*****
Акьван хьанвач зи яшар,
Вун течир вахт хкудайтIа,
За уьмуьрдай такьазвай…
*****
Чи девирда инсанар гьуьлерилай гзаф рюмкайра батмиш жезва
*****
(Зи бубадин сурал кхьинар)
Ви вил дуьньядихъ галамай,
Чи вил – вахъ…
*****
Папаз яб тагузвайдини итим туш,
Папа лагьайвал ийизвайдини
*****
-Алай аямдин лезги шаирррикай виридалай Касбуба Азизханов артух я.
-Квелди?
-Ада виридалай тIимил кхьизва…
*****
Ни лугьузва, мусурман папари хъвазвач. Мусурман папарини хъвазва – чпин итимрин иви…
*****
Зун дуьньядиз мад садрани хуькведач…
*****
Папан тариф гьамиша тапан тариф я
*****
ТукIвадай малдихъ хъсан гелкъведа. Эгер вахъ гелкъвезватIа, вун тукIваз кIанзава
*****
Дишегьлидин рикIевайди бахтлу жеда, сивевайди – бахтсуз
*****
Чун исятда физ хуьквезва сурариз,
Гьар сеферда сад таз, къайгъу авачиз.
Са вахт къведа – масабур физ хуькведа,
Чакай са-сад галачиз…
*****
Сулеймана лагьана…
Заз акур гуж кхьенва гьи къанунда,
Вири уьмуьр фена хьи зи гишила:
Ризкьи хьанач, сарар авай вахтунда,
Сарар амач гила, ризкьи хьайила…
*****
Кьве чIал чизва заз жуваз –
Лезги чIални урус чIал.
Зи намусдиз чидайди
Тек са чIал я – намус чIал.
*****
Гатфар къведа,
Кьуд пата пеш ахъайда.
Амма тек са вун чуплах яз амукьда,
Зи бубадин сурун къван,
Зи бубадин сурун къван…
*****
Пагь, чна уьмуьрда шумуд рехъ атIузва,
Са гьиниз ят1ани геж жез чаз къурхузва.
ДатIана катунар гьаваян азаб я -
Чун вири рекьери сурариз тухузва…
*****
Гьар вун рик1ел хтайла, рикI цIразва.
Чун гьикьван сих тиртIа, анай аквазва –
Шумудни са йис ятIани къакъатиз,
Къени чун чаз виридалай мукьвазва…
*****
Заказное стихотворение хуже заказного убийства
*****
Сколько мы любим,
Столько мы – люди…
*****
КакацIар кIвачерин арада жеда. Нагагь кьамал алатIа, абур масадан какацIар я
*****
(Дустунин ктабдал кхьинар)
Шумуд йис я вун шииррал алахъна,
На абурай яцIу ктаб ацIурна.
Чухсагъул, дуст, вуна къе чаз, шиирар
ГьикI кхьена герек туштIа, къалурна.
*****
Зун гъвечIи халкьдин шаир я – заз гъвечIи шаир жедай ихтияр авач
*****
Уьмуьр, ни вуч лагьайтIани, хъсан затI я - анжах уьмуьрда чавай чи кIаниваал ислемишиз жезва
*****
Цаву чилиз язава
Марфадин михер…
*****
ЧIехи СССР чукIурай Шеварнадзедивай къе са гъвечIи Грузия кIватIиз жезвач
*****
Инсанни тфенг хьиз я – хаз жезмай кьван ацIуризни жеда
*****
КIвахьначиртIа зулуз пешер,
ХъуьтIуьз тарар кьурадай:
Кужум тежез бескьадар яд
Къаю кьунвай накьвадай.
Вири-вири ийидай за,
Гьа пешер хьиз кьин патал –
Пешери чеб къурбандзава,
Диде тарар хуьн патал.
*****
(Мад сеферда дустарикай)
Азиз тир дустар, куь полкуна
Кас тахьун паталди зарулдай,
Элкъуьрда за жув са пунктуниз,
Югъ-йифди куь дердер кьабулдай.
Квевай гьич са затIни заз кIан туш,
Гьалтайла – са чими салам я.
Инсан хьиз акваз, зун инсан туш –
Чан алай дуствилин храм я.
*****
Инсанни щётка хьтин затI я: вич михьи ятIа, вири михьда, кьацIанватIа – вири кьацIурда
*****
Грекрин чIехи писатель ва тарихчи Ксенофонтавай сада, «вун дуьньядал виридалай нел пехил я?» лагьана, хабар кьада.
-Эркек цицIерал,- куьруьди хьана адан жаваб
-Абурал куьз?
-Куьз лагьайтIа, диши цицIер лалбур я…
*****
Къуншидихъ галаз кIвал жезмай кьван мукьвал, рикI жезмай кьван яргъал хьун хъсан я
*****
Вун хьтин руш мад авач
Ракъинин системада...
*****
Вуж ядатIа патрумдавай гуьлледи,
Виридалай хъсан чизва луьледиз…
*****
Маймунрикай хьайидалай инихъ инсанриз виридалай хъсандиз чир хьанвайди анжах са кар я: чпин айибарни ниятар чуьнуьхариз
*****
Инсандихъ акьван агъуна виже къвезвач: адан рикI бедендин чапла пата ава
*****
Муьгьуьббат Аллагьдин патав рехъ я
*****
Чаз дидейриз тIарвал гудай ихтияр анжах садра ава – чун хадайла
*****
Гьар атIай цуьк чна гатфарал ийизвай хер я
*****
Дишегьлийри гагь итимрин гъилерал балаяр гъида, гагь - кьилерал
*****
Гьар са дишегьлиди вич анжах пуд макъамда халисандиз бахтлу яз гьиссзава: гъил -киседал, кьам - хуьцуьгандал,сив масадан япал алайла
*****
КIанибурун вилериз мукьвал-мукьвал килиг…
*****
Са чувуд шаирди лагьана…
Дуьньядал алай кьван инсанар вири чувудар я, амма тIимилбуру а кар хиве кьазва, гзафбуру – ваъ.
*****
Дуьньядин винел виридалай бахтсуз затIар цеквер я: чпин гъвечIивал гьисабда кьурла, абурухъ виридалай чIехи душманар ава – север.
*****
Нагагь бирдан акуртIа зи сурун къван,
Акъваз, лезги, ая руьгьдихъ зикирар:
Михьи инсан тушир жеди зун акьван,
Амма, агъугъ, михьи тир зи фикирар…
*****
Югъ перемар хтIуннавай йиф я
*****
Заз бахт – цIипуд лагьай варз я йисан
*****
Са дишегьли женнет я, кьве дишегьли – жегьнем
*****
Шиир акI кхьена кIанда хьи, герек ам кIелиз алдатмишарна, чIехи итимарни суьннет ийиз жен
*****
Нагагь Диоген чи девирда челегда яшамиш жез алахънайтIа, ам, челегдин кьилни гьалд хъувуна, са гуьнедай агъуз авадардай. Чи девирда челегда авайбуруз арифдарар ваъ, селедкаяр лугьузва.
*****
Зи хурални алкIурнава къизилдин гъед – къене патай.
*****
Гьакьван сеферриз агакьзавай кьве кIвачни, гьакьван крар алакьзавай кьве гъилни вичиз шартIсуз муьтIуьгъарнавай кьиливай бязи вахтара гьакIан лагълагъзавай са гъвечIи якIун тикедин – мецин иесивал жезвач.
*****
Начагъзавай езнеди вичел кьил чIугваз атанвай ирандидедива й тIалабда:
-Ваз минет хьуй, ирандиде, жуван тфу яна зи далуяр тIушуна ман.
-Тфу яна далуяр тIушундани?
-Заз духтурри агъудай тIушунайла ачух жеда лагьанва...
*****
Йиф мусурман дишегьли я